Cukrzyca typu 2
Cukrzycą typu 2 nazywa się jednostkę chorobową objawiającą się hiperglikemią, do której dochodzi z powodu insulinooporności tkanek. Trzustka chorego pracuje prawidłowo, wydzielając odpowiednie ilości insuliny, hormon jednak nie powoduje obniżenia stężenia glukozy we krwi, ponieważ komórki w organizmie człowieka nie chcą go przyjmować. Na świecie wg Światowej Organizacji zdrowia na cukrzycę typu 2 cierpi około 3,5% ludzi, przy czym zauważa się zależność między występowaniem schorzenia a szerokością geograficzną. I tak w Chinach poziom zapadalności ocenia się na 1%, natomiast już na 50% u Indian Pima. W Polsce na ten typ schorzenia cierpi 1,6–3,7% ludności, niektóre analizy zwracają dodatkowo uwagę, że chorują częściej ludzie mieszkający w miastach. Rocznie w Polsce na cukrzycę typu 2 zapada 200 osób na 100 tys., na ogół są to ludzie po 30. roku życia. Rokowania są lepsze niż w typie 1, ale także tu zależą od prowadzenia leczenia i powikłań. Rocznie na 100 tys. chorych osób umiera 15 w przeważającej części są to ludzie po 70. roku życia, których zgodny spowodowane są powikłaniami sercowo-naczyniowymi.
Przyczyny cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu 2 rozwija się na podłożu dwóch zjawisk. Jednym z nich jest związek między czynnikami genetycznymi a środowiskowymi, drugim upośledzenie funkcji insuliny w organizmie związane z opornością tkanek na jej działanie. Uwarunkowania genetyczne prowadzące do upośledzenia wydzielania insuliny mogą być rozlegle, ponieważ w tym procesie stwierdza się rolę wielu genów. Za insulinooporność, czyli niewrażliwość tkanek na działanie hormonu, mogą odpowiadać geny kodujące różnorodne białka, a także geny odpowiedzialne za produkcję i wydzielanie substancji wytwarzanych przez tkankę tłuszczową.
Do czynników środowiskowych sprzyjających rozwojowi choroby należy przede wszystkim otyłość, zwłaszcza typu brzusznego, a co za tym idzie zwiększony indeks masy ciała (BMI) oraz zwiększony stosunek obwodu talii do bioder (WHR). U osób otyłych wzrasta oporność tkanek na insulinę, co prowadzi do zaburzenia gospodarki węglowodanowej. Na zaostrzanie choroby wpływa zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej i jej funkcje wydzielnicze, ponieważ tkanka ta produkuje duże ilości wolnych kwasów tłuszczowych, co następnie zwiększa metabolizm tłuszczów w mięśniach i w wątrobie, a hamuje metabolizm glukozy. Stan ten prowadzi do nadmiernego wydzielania insuliny, a następnie upośledzenia działania komórek β i w konsekwencji załamania metabolizmu glukozy. Zaburzenia pogłębia także niska aktywność fizyczna.
Wśród pozostałych czynników należy wymienić występowanie cukrzycy w rodzinie, stwierdzone wcześniej zaburzenia gospodarki węglowodanowej, nadciśnienie tętnicze, zespół wielotorbielowatych jajników, choroby układu krążenia, przebytą cukrzycę ciężarnych, zaawansowany wiek (po 45. roku życia).
Przebieg cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu 2 jest chorobą o dynamicznym przebiegu. Począwszy od wzrastającej oporności tkanek na insulinę, po wzmożoną produkcję hormonu, aż do wyczerpania możliwości wydzielniczych komórek trzustki. Na początku rozwoju choroby niewrażliwość komórek na działanie hormonu jest uzupełniania nadmierną jego produkcją – w takiej sytuacji komórki szybko się wyczerpują. Jeśli jednak hiperinsulinemia utrzymuje się długo, może sprzyjać postępowi miażdżycy. Pomocne są w tym typie schorzenia leki zmniejszające insulinooporność, a w wypadku zniszczenia znacznej ilości komórek wydzielniczych także zwiększające produkcję insuliny. Ostatecznie pacjent i tak musi zacząć stosować insulinoterapię.
Opracowanie merytoryczne
Cukrzyca
- Definicja cukrzycy
- Historia rozpoznania jednostki chorobowej
- Rola insuliny w organizmie człowieka
- Rozpoznanie choroby
- Cukrzyca typu 1
- Cukrzyca typu 2
- Leczenie cukrzycy
- Powikłania cukrzycy
- Leczenie cukrzycy u osób starszych
- Leki przeciwcukrzycowe
- Cukrzyca ciężarnych